Smaad en laster? Wij kunnen uw schade verhalen!
Haalt iemand uw goede naam door het slijk? Bijvoorbeeld door u onterecht te beschuldigen van een strafbaar feit? Of wordt uw bedrijf door middel van leugens in een kwaad daglicht gesteld?
Als er sprake is van smaad of laster en u hier (financiële) hinder van ondervindt dan is het mogelijk om de schade te verhalen op de dader. Ontdek hieronder wat laster en smaad precies zijn, hoe u het als slachtoffer kunt stoppen en hoe u een schadevergoeding kunt eisen.
Wilt u vrijblijvend advies?
Wilt u juridisch advies van een expert? Vul uw gegevens in en we nemen binnen één dag contact met u op.
Wat zijn smaad en laster?
Belediging, smaad en laster zijn gerelateerde strafbare vergrijpen die vaak met elkaar verward worden. Dat is niet verwonderlijk want smaad en laster zijn (vaak) vormen van belediging. Toch bestaan er belangrijke verschillen tussen belediging, smaad en laster.
Belediging
Een belediging is (in de wet en regelgeving) een ruim begrip. Het gaat om een algemene, krenkende uitlating richting een persoon. Bij een eenvoudige belediging wordt de uitlating alleen niet gedaan om doelbewust iemands reputatie te schaden.
Smaad of smaadschrift
Het verschil tussen smaad en belediging zit hem in de intentie: bij smaad hebben we het over uitlatingen waarmee specifiek een slecht bericht over iemand verspreid wordt, met het doel diens eer of goede naam aan te tasten. Het bericht wordt dus niet te goeder trouw of uit noodzakelijke verdediging de wereld in geholpen, maar om het slachtoffer bewust zwart te maken. Belangrijk criterium daarbij is dat er een kennelijk doel is om ruchtbaarheid te geven aan de bewering.
Wanneer smaad wordt gepleegd door middel van een tekst of afbeelding is er sprake van een smaadschrift
Overigens kan het verspreiden van de waarheid ook smaad zijn. Het criterium is of iemand de eer en goede naam van iemand heeft willen aantasten door het verspreiden van de beschuldiging. Het maakt dus niet uit of de bewering waar of niet waar is.
De uitlating: “Jan is een alcoholist”, kan dus ook smaad zijn, zelfs als Jan daadwerkelijk teveel drinkt. Jans goede naam wordt aangetast, terwijl er (waarschijnlijk) geen algemeen belang is gediend met de beschuldiging.
Voorbeeld: In november 2020 werd een 53-jarige man door de rechtbank in Overijssel veroordeeld tot een taakstraf van 100 uur (waarvan 50 voorwaardelijk) omdat hij de eigenaars van een hondenschool herhaaldelijk via Facebook in een kwaad daglicht had gesteld. Hij deelde onder andere dat de politie een wietplantage had aangetroffen bij de hondenschool, dat een van de eigenaars was veroordeeld voor mishandeling en verslaafd was aan heroïne, dat de hondenschool illegaal was en dat honden die bij de hondenschool werden gebracht werden doorverkocht.
De rechtbank achtte de verdachte hierdoor schuldig aan smaadschrift. Volgens de rechtbank zijn de slachtoffers in hun goede naam en eer aangerand en hebben zij reputatieschade geleden. Daarom moet de dader een schadevergoeding van 3.000 euro betalen voor het ten laste gelegde feit.
Laster
Laster is het doen van een smadelijke bewering terwijl de dader ervan op de hoogte is dat die beschuldiging niet waar is. Bijvoorbeeld door iemand vals te beschuldigen van een strafbaar feit. Laster is dus een zwaardere vorm van smaad.
Voorbeeld: De rechtbank Noord-Holland veroordeelde een 46-jarige man tot 100 uur taakstraf en een voorwaardelijke celstraf van twee jaar voor het lasteren van vier politieagenten. De dader betichtte de agenten via social media onder andere van corruptie en betrokkenheid bij een steekpartij, terwijl hij wist dat dit niet waar was. Daarbij plaatste hij onder andere de naam van de slachtoffers en van hun vrouw en kinderen op het internet. Zij voelden zich hierdoor bedreigd en in hun eer aangetast.
De dader moet de vier slachtoffers een schadevergoeding van in totaal bijna 8.000 euro betalen. Dit voor de geleden immateriële schade en de kosten voor de aanschaf van een alarmsysteem.
Wat moet u als slachtoffer doen?
Als slachtoffer van smaad of laster loopt u schade op. Dat kan bijvoorbeeld reputatieschade zijn, maar ook omzetschade voor uw bedrijf. U wilt daarom dat de lasterlijke uitlatingen zo snel mogelijk stoppen en zo de schade beperken. Bovendien heeft u recht op een schadevergoeding. Daarvoor zult u wel moeten bewijzen dat er sprake is van smaad of laster. Daarom is het belangrijk om de volgende stappen te ondernemen.
Stap 1
Een klachtenbrief schrijven
Als er inbreuk wordt gemaakt op uw goede naam en eer is het belangrijk om direct een juridische brief te schrijven waarin u eist dat dit stopt en de smadelijke of lasterlijke uitlatingen voor zover dit mogelijk is te verwijderen. Ook kunt u direct om een rectificatie vragen.
Het versturen van een brief is niet alleen een effectieve manier om de smaad of laster te stoppen en de schade te beperken, het dient ook als bewijsstuk in een eventuele gerechtelijke procedure. Op deze manier kunt u immers aantonen dat de andere partij weet had van de schade die hij toebracht.
Zorg dat u de brief aangetekend verstuurt. Ook is het verstandig om een kopie te bewaren.
Download uw voorbeeldbrief 'smaad en laster'
Vul uw gegevens in en ontvang de download!
Stap 2
Aangifte doen
Als de smaad- of lastercampagne nog steeds niet stopt, kunt u aangifte doen bij de politie.
Smaad en laster zijn klachtdelicten. Dat betekent dat u zelf aangifte moet doen bij de politie als u wilt dat de dader vervolgd wordt.
Als de officier van justitie vindt dat er genoeg bewijs is voor smaad of laster, kan zij de vermeende dader vervolgen. De verdachte moet voor de rechter verschijnen en die legt een straf op als smaad of laster bewezen wordt.
Hoewel er in het uiterste geval gevangenisstraffen opgelegd kunnen worden voor dergelijke vergrijpen, veroordeelt de rechter de dader meestal tot een geldboete of taakstraf. Daarnaast kan de rechter de persoon sommeren de berichten te verwijderen en verbieden nieuwe berichten te verspreiden.
Stap 3
Een civiele procedure aanspannen
Het Openbaar Ministerie besluit lang niet altijd om smaad en laster te vervolgen. Bovendien kan een strafzaak zich lange tijd voort blijven slepen. Ook verwijst de strafrechter u voor een schadevergoeding vaak door naar de civiele rechter.
Als u wilt dat het verspreiden van de beledigingen snel stopt en u een schadevergoeding verlangt, kunt u daarom ook bij de kantonrechter of civiele rechter (afhankelijk van de hoogte van de geëiste schadevergoeding) juridische stappen ondernemen.
De juristen van Invorderingsbedrijf kunnen u helpen met het voor de rechter dagen van de andere partij. We zorgen voor de dagvaarding en behartigen uw belangen tijdens de rechtszaak.
U kunt de rechter verzoeken om:
- Het bericht te verwijderen
- Een verbod op nieuwe berichten
- Een rectificatie
- Een schadevergoeding
De rechter kan de andere partij tevens een dwangsom opleggen. Als de dader doorgaat met het verspreiden van smadelijke berichten, moet hij telkens een bepaald bedrag betalen.
Slachtoffer van smaad en laster?
Laat het er niet bij zitten! Vul uw gegevens in en een van onze juristen neemt zo snel mogelijk contact met u op.
Wanneer is er sprake van smaad en laster?
Soms is het duidelijk dat iemand verantwoordelijk is voor smaad en laster, maar dat is lang niet altijd het geval. U moet bijvoorbeeld aantonen dat iemand doelbewust uw goede naam of eer heeft willen schaden. Daarnaast kan de dader zich beroepen op vrijheid van meningsuiting en het dienen van het algemeen belang.
De rechter zal daar een afweging in moeten maken. Bij de vraag of iemand zich schuldig heeft gemaakt aan smaad of laster zal de rechter onder andere de volgende zaken meewegen:
- Hoe verhoudt de bewering zich tot de feiten? Is de bewering waar? Overdreven? Of helemaal niet waar?
- Is er een algemeen belang gediend met de beschuldiging? Hoe belangrijk is het om hier ruchtbaarheid aan te geven?
- Wat is de onderlinge verhouding tussen de partijen?
Bij een concurrent die bewust negatieve berichten over u de wereld in slingert, zal de rechter eerder tot de conclusie komen dat er sprake is van smaad of laster, dan bij een belangenorganisatie die een bepaald maatschappelijk thema aan de kaart stelt (al zitten ook daar grenzen aan).
Het is daarom belangrijk om u goed te laten informeren door een jurist. Invorderingsbedrijf beschikt over juristen en advocaten die u kunnen uitleggen hoe kansrijk uw zaak is en of een juridische procedure de moeite waard is.
Een schadevergoeding eisen
Iemand die smaad of laster bedrijft, begaat daarmee volgens het Burgerlijk Wetboek een onrechtmatige daad. Volgens de wet heeft het slachtoffer van een onrechtmatige daad recht op een vergoeding van de schade die het gevolg is van de onrechtmatige daad. Die schadevergoeding kunt u eisen via een juridische procedure bij de kantonrechter of civiele rechter.
Hoogte schadevergoeding
De hoogte van de schadevergoeding bij smaad en laster verschilt van geval tot geval en hangt af van de concrete schade die u heeft geleden en de ernst en het bereik van de smadelijke berichten.
Als slachtoffer heeft u recht op een vergoeding voor de materiële schade (bijvoorbeeld gederfd inkomen), maar ook voor de immateriële schade (smartengeld).
De omstandigheden worden vergeleken met eerdere bestaande jurisprudentie. Hoeveel is er toegekend in vergelijkbare zaken? Op basis van al deze factoren bepaalt de rechter de uiteindelijke schadevergoeding
Voorbeeld: In 2009 werd opiniepeiler Maurice de Hond in het hoger beroep in een civiele procedure veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding van 45.000 euro voor smadelijke uitlatingen aan het adres van ‘klusjesman’ Michaël de Jong en diens vriendin. De Hond beweerde herhaaldelijk dat De Jong de dader was in de geruchtmakende Deventer Moordzaak. In de strafzaak over deze zaak werd De Hond veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van twee maanden.
Direct een schadevergoeding verhalen
Bent u het slachtoffer van smaad en laster? De juristen van Invorderingsbedrijf kunnen u helpen met het aanspannen van een juridische procedure tegen de dader en een schadevergoeding eisen. We bouwen een zorgvuldig dossier op en maken een aantoonbare schatting van de geleden schade. Zo kunnen we de maximale schadevergoeding voor u eisen.
Tijdens de rechtszaak worden uw belangen behartigd door onze gespecialiseerde juristen en, als uw zaak daarom vraagt, een advocaat.
Gratis adviesgesprek?
Even overleggen over uw zaak? Vul uw gegevens in en wij nemen binnen één werkdag contact met u op!
FAQ: Veelgestelde vragen over smaad en laster
FAQ: Wat kan ik doen tegen smaad en laster?
Wanneer iemand negatieve berichten over u verspreidt, kunt u diegene het best zo snel mogelijk manen daarmee te stoppen. Gebeurt dat niet? Dan kunt u aangifte doen bij de politie. Het Openbaar Ministerie kan vervolgens besluiten de dader te vervolgen.
Tegelijkertijd kunnen we voor u een civiele procedure aanspannen. In een kort geding kunnen we eisen dat de schadelijke berichtgeving per direct stopt. Vervolgens kunnen we via een bodemprocedure de schade die u heeft geleden door de onrechtmatige berichten of publicaties voor u verhalen.
FAQ: Is smaad een misdrijf?
Smaad, smaadschrift en laster zijn misdrijven waarop boetes en celstraffen staan volgens het wetboek van strafrecht (Artikel 261 Wetboek van Strafrecht). Het maakt niet uit of de bewering berust op de waarheid. Ook het verspreiden van waarheden kan onrechtmatig zijn.
FAQ: Wat voor straf staat er op smaad en laster?
Op smaad staat een maximale gevangenisstraf van zes maanden. Op smaadschrift staat een maximale gevangenisstraf van één jaar. Eveneens staat er op beide vergrijpen een geldboete van de derde categorie.
Laster is een zwaarder vergrijp. Hierop staat maximaal twee jaar gevangenisstraf of een geldboete van de vierde categorie.
FAQ: Is smaad of laster een onrechtmatige daad?
Een onrechtmatige daad (Artikel 162 Burgerlijk Wetboek Boek 6) is een handeling die in strijd is met de wet of met hetgeen in het maatschappelijk verkeer als juist wordt beschouwd. Zowel een belediging als smaad en laster kunnen dus worden aangemerkt als onrechtmatige daad. Volgens het burgerlijk wetboek heeft het slachtoffer van een onrechtmatige daad recht op een schadevergoeding.
FAQ: Wat is het verschil tussen smaad en laster?
Het verschil tussen smaad en laster is dat de dader er bij laster van op de hoogte is dat de beschuldiging vals is.
Bij smaad gaat het dus om een negatief bericht waarvan de verspreider niet weet of het waar is. Ook kan het om een juiste bewering gaan, die echter schadelijk is voor het slachtoffer en waar geen algemeen belang mee gediend is.
Bij laster is de verspreider van het bericht ervan op de hoogte dat de bewering niet waar is, maar besluit degene het willens en wetens met de wereld te delen om het slachtoffer te beschadigen.
FAQ: Hoe bewijs ik smaad en laster?
Om iemand te veroordelen voor smaad of laster moet worden aangetoond dat de dader uw goede naam en eer wil aantasten door slechte berichten over u te verspreiden. Daarnaast moet u bewijzen dat deze persoon weet dat hij dit doet en desondanks bewust ruchtbaarheid wil geven aan deze berichten.
Daarom is het verstandig om direct te beginnen met het verzamelen van bewijs. Maak bijvoorbeeld screenshots van negatieve berichten over u op social media. Op deze manier voorkomt u dat de dader de bewijslast kan verwijderen als u hem of haar aanklaagt.
FAQ: Is het schrijven van een slechte review smaad of laster?
In beginsel is een negatieve recensie geen onrechtmatige daad. Mensen hebben het recht om hun mening te geven. Er worden echter wel grenzen gesteld aan wat een consument mag beweren in een recensie.
Iemand mag bijvoorbeeld geen onjuistheden verspreiden. Een klant mag bijvoorbeeld wel zijn ontevredenheid tonen over uw producten of service, maar u niet zonder bewijs uitmaken voor oplichter.
Wordt uw bedrijf in een recensie door het slijk gehaald en worden er onwaarheden verspreid? Onze juristen kunnen de berichten voor u toetsen en u adviseren over mogelijke stappen.
Heeft uw klant die factuur nog steeds niet betaald? Blijf niet eeuwig wachten en schakel over op No Cure No Pay incasso!
- Géén succes = géén kosten
- 100% uitkering van de hoofdsom
- 95% slagingspercentage
